Slaapcalculator: kun je de perfecte slaapduur berekenen?

Wat is een slaapcalculator?

Slaapcalculators vind je online op verschillende websites of in zogenaamde slaapapps. Ze dienen om je ideale slaapbehoefte te berekenen, zodat je je slaaptijd kunt optimaliseren. Afhankelijk van het model heeft de calculator meer of minder gegevens van je nodig. Bij eenvoudige slaapcalculators die je gratis online vindt, zijn de volgende gegevens meestal voldoende:

• Tijd voor inslapen of wakker worden
• Gemiddelde inslaapduur
• Leeftijd

Veel slaapcalculators vragen daarnaast naar je geslacht om de slaaptijd te berekenen. In uitgebreide slaapapps kunnen daarnaast verdere gegevens worden opgevraagd om het perfecte tijdstip te bepalen om te gaan slapen of op te staan. Daarvoor telt bijvoorbeeld de duur van de slaapfasen of de kwaliteit van je slaap mee.

Hoe werkt een slaapcalculator?

Slaapcalculators werken met gemiddelde waarden om de specifieke individuele slaaptijd te berekenen. Maar die resultaten zijn helemaal niet zo individueel! Als basis wordt uitgegaan van een duur van 90 minuten per slaapcyclus. Volwassenen moeten per nacht vijf tot zes van die slaapcycli doorlopen om zich de volgende ochtend uitgerust te voelen. Dit resulteert in een gemiddelde slaapbehoefte van zeven tot negen uur. Als je nu terugrekent van de geplande tijd voor opstaan, plus de gemiddelde inslaapduur, krijg je de aanbevolen slaaptijd. Als je rekent op basis van de slaaptijd, krijg je de perfecte tijd om op te staan. 

Waarom is een slaapcalculator handig?

Eenvoudige slaapcalculators werken op basis van gemiddelde waarden, maar laten bijvoorbeeld buiten beschouwing of je gedurende de nacht vaak wakker wordt of onrustig slaapt. Je moet er daarom niet van uitgaan dat de resultaten voor 100% op jou van toepassing zijn en dat je slaap alleen verbetert door de opgegeven tijden voor in slaap vallen en opstaan.

Toch kan een slaapcalculator erbij helpen om beter te begrijpen hoe we aan de rustbehoefte van ons lichaam komen. Als je je tot nu toe nog niet hebt beziggehouden met de slaapfasen of de aanbevolen slaapbehoefte, kan het resultaat van een slaapcalculator een eerste referentiepunt zijn om kennis te maken met het thema slaap.

Maak jezelf ervan bewust dat ons lichaam en onze geest de slaapcycli nodig hebben voor een volledige regeneratie. Daarom voelen we ons bijvoorbeeld geradbraakt als iemand ons wekt uit een diepe slaap: de cyclus was nog niet afgerond! Met een slaapcalculator kun je proberen je ideale slaaptijd te vinden.

De gemiddelde slaapbehoefte naar leeftijd

Kun je alleen op basis van leeftijd de slaapbehoefte bepalen? Hoeveel slaap we nodig hebben verschilt van persoon tot persoon. De leeftijd dient echter als richtlijn voor hoeveel uren slaap je lichaam en geest per nacht nodig hebben om gezond te zijn en goed te kunnen presteren.
Zo ziet de slaapbehoefte eruit op basis van leeftijd:

• Baby's tot 1 jaar: 12 tot 17 uur
• Kleine kinderen van 1 tot 2 jaar: 11 tot 14 uur
• Kleuters van 3 tot 5 jaar: 10 tot 13 uur
• Basisschoolkinderen van 6 tot 13 jaar: 9 tot 11 uur
• Jongeren van 14 tot 17 jaar: 8 tot 10 uur
• Volwassenen vanaf 18 jaar: 7 tot 9 uur
• Senioren vanaf 65 jaar: 7 tot 8 uur

Je ziet dus dat de gemiddelde slaapbehoefte afneemt naarmate de leeftijd vordert. Kinderen en jongeren hebben veel slaap nodig, omdat hun geestelijke en lichamelijke ontwikkeling nauw samenhangen. Groeiprocessen maar ook de verwerking van wat iemand heeft geleerd, vinden plaats tijdens het slapen. Ook voor ons volwassenen vervult met name de diepe slaap een belangrijke functie. Voldoende nachtrust is daarom essentieel voor een goede gezondheid!

De optimale slaapbehoefte naar geslacht

Veel slaapcalculators vragen naast je leeftijd ook naar je geslacht om de slaapduur en op basis daarvan de optimale slaaptijd te berekenen. Hebben mannen en vrouwen evenveel slaap nodig? Er zijn enkele onderzoeken waaruit blijkt dat dat inderdaad zo is. Toch hebben vrouwen gemiddeld ongeveer 30 minuten meer slaap per nacht nodig dan mannen en slapen zij vaak over het geheel genomen ook slechter. Deze verschillen tussen de geslachten zijn echter nog niet eenduidig bewezen en moeten verder worden onderzocht. 

De eigen slaaptijd optimaliseren 

Wanneer moet je gaan slapen om als de wekker gaat weer volledig topfit te zijn? Het antwoord op die vraag verschilt van persoon tot persoon. Voeding, stressniveau, algemeen welbevinden, slaapomgeving: er zijn veel factoren die van invloed zijn op hoe goed je slaapt en hoeveel slaap je nodig hebt. Ook de inslaaptijd is niet in steen gehouwen. Als je je zorgen maakt of als je angstig bent, duurt het inslapen waarschijnlijk langer dan normaal en mogelijk slaap je in totaal ook onrustig. Als stress en spanningen echter afnemen, zal ook je slaap beter worden. Daarom geldt: let altijd op de signalen van je lichaam om je persoonlijke slaaptijd en slaapduur te vinden. Het maakt niet uit hoe laat de slaapcalculator vindt dat je moet gaan slapen, je moet pas gaan slapen als je je moe voelt. Je lichaam weet zelf het best wanneer het behoefte heeft aan zijn welverdiende slaap.