Zomertijd, tijd om te reizen: hoe je de jetlag kunt overwinnen

Wat is een jetlag precies?

Als je al eens eerder een verre reis hebt gemaakt, weet je maar al te goed wat de gevolgen van een tijdverschil voor je lichaam zijn: een vervelende jetlag. Die kan het begin van je vakantie zodanig bederven, dat je geen zin meer hebt om goed gehumeurd en fit je vakantiebestemming te ontdekken, maar alleen nog maar behoefte hebt aan rust. Om ervoor te zorgen dat je je eindelijk kunt onderdompelen in de nieuwe cultuur, moet die jetlag snel weer verdwijnen. Maar hoe kun je een jetlag overwinnen? Aangezien het bij een jetlag niet om een ernstige ziekte gaat, maar om een storing in je stemming, kun je een jetlag met de juiste tips snel overwinnen.

Waarom krijg ik een jetlag?

Je krijgt niet automatisch een jetlag wanneer je met het vliegtuig reist. Als je bijvoorbeeld van Zürich naar München vliegt, zul je je bij aankomst niet anders voelen dan normaal. Dat komt omdat je in dezelfde tijdzone blijft. Bij verre reizen naar exotische vakantielanden is dat echter een ander verhaal: In een korte tijd reis je door meerdere tijdzones tegelijk. Dat zorgt ervoor dat je innerlijke klok verstoord wordt. Fijn, zo'n jetlag. Als je eenmaal op je bestemming bent, merk je direct dat je niet meer zo efficiënt handelt als normaal. Ook als je vol goede moed uit het vliegtuig wilt rennen en gefrustreerd raakt omdat je lichaam niet meewerkt: Geef je lichaam de tijd die het nodig heeft om om te schakelen en de jetlag te overwinnen. Al onze geestelijke en lichamelijke functies werken op basis van een regelmatig 24-uurs-ritme. Als dat bioritme van de wijs raakt, is het normaal dat je je slapjes voelt. Verre reizen naar het oosten zijn voor het lichaam overigens problematischer, omdat het normale dagritme daarbij korter wordt. Een wisseling van tijdzone naar het westen zorgt ervoor dat je dag langer wordt en daar kan je innerlijke klok beter mee omgaan.

Hoe herken ik of ik een jetlag heb?

Omdat een jetlag je lichaam eerst in verwarring brengt, aangezien deze je normale bioritme verstoort, is ze te herkennen aan een aantal klachten. Deze kunnen zich zowel lichamelijk als geestelijk uiten en hebben ermee te maken dat je lichaam zich moet instellen op een nieuw dag-nachtritme. Hoewel de klachten van een jetlag voor iedereen anders kunnen aanvoelen, zijn de volgende kenmerken typerend:

• Problemen met slapen
• Concentratieproblemen
• Hoofdpijn en migraine
• Lusteloosheid
• Ernstige vermoeidheid
• Verlies van eetlust
• Maag-/darmklachten
• Irritatie tot aan depressie

Met dergelijke klachten is het moeilijk om van je vakantie te genieten. Maar maak je geen zorgen: een jetlag duurt niet voor eeuwig.

Hoe lang duurt een jetlag?

De hormonale processen die je innerlijke klok aansturen, hebben in elk geval een beetje tijd nodig om zich aan de nieuwe tijdzone aan te passen. Maar hoe lang je klachten duren en hoe snel je je jetlag kunt overwinnen hangt met name af van twee dingen: Ten eerste van je algemene gezondheidstoestand en ten tweede van het aantal tijdzones dat je hebt doorkruist, en of je daarbij naar het oosten of het westen bent gevlogen. Bij een klein tijdsverschil van minder dan drie uur, heb je waarschijnlijk slechts lichte klachten van een jetlag. Als je daarentegen meerdere tijdzones doorkruist, bijvoorbeeld als je van Duitsland naar Japan vliegt, zal je jetlag uitgesprokener aanwezig zijn. Ruwweg kun je ervan uitgaan dat je lichaam voor elk uur tijdsverschuiving ongeveer een dag nodig heeft om te acclimatiseren.

Hoe kan ik mijn jetlag snel overwinnen?

Palmen, lange zandstranden of levendige bazaars: verre vakanties naar een exotisch vakantieland zorgen overal voor verlokkingen. Om zoveel mogelijk te kunnen genieten van je tijd in het paradijs, wil je zeker snel van je jetlag af. Met deze praktische tips gaat het je lukken om je jetlag snel te overwinnen.

1. Voorafgaand aan je vlucht: verander je bedtijd
Als je wilt dat je innerlijke klok makkelijker omschakelt naar de nieuwe tijdzone, kun je daarmee het best alvast voorafgaand aan je vlucht beginnen. Verander een aantal dagen voorafgaand aan je reis je slaapritme en pas het aan je land van bestemming aan. Ga iets vroeger naar bed als je naar het oosten vliegt: ga elke dag een uur eerder slapen. Bij vluchten naar het westen doe je het tegenovergestelde en ga je elke dag een uur later slapen.

2. Leven volgens de lokale tijd
Ook als je alleen nog maar wilt slapen, span je in om je gelijk bij aankomst aan te passen aan het dag-nachtritme van je land van bestemming. Zo schakelt je bioritme sneller om dan wanneer je toegeeft aan je aanvankelijke vermoeidheid en de hele dag slaapt, om vervolgens de hele nacht wakker te liggen.

3. Neem zoveel mogelijk daglicht op
Een verblijf in een all-inclusive hotel is zeer ontspannend. Maar ook als je je hotel heerlijk vindt: blijf niet de hele tijd op je kamer, maar pak zoveel mogelijk daglicht mee als je kunt. Dat helpt je lichaam namelijk om je bioritme sneller om te schakelen. Je kunt het beste elke dag een wandeling maken en de tijd gebruiken om je omgeving te ontdekken. Al na een paar dagen zul je merken dat je energieniveau stijgt.

4. Doe rustig aan
Om je jetlag te overwinnen, heeft je lichaam aan het begin van je vakantie meer rust en ontspanning nodig. Die vermoeiende klimtocht kun je daarom beter op een later moment plannen. Tijdens de eerste dagen kun je beter een paar rustiger activiteiten ondernemen.

5. Ga op vakantie in eigen land
Nederland heeft zeer idyllische natuurgebieden, die er juist toe uitnodigen om eens een vakantie in eigen land te vieren.  Zo voorkom je niet alleen alle stress van het vliegveld, maar hoef je je ook niet druk te maken om een jetlag. 😉